ناوه‌ڕۆك
ناساندن
دیمیتری ئاناتۆلیڤیچ مێدڤێدێڤ سیاسەتمەدارێکی ڕووسییە و سەرۆک، سەرۆک وەزیران و جێگری سەرۆکی ئەنجوومەنی ئاسایشی ڕووسیا بووە. وەک سەرۆکی ڕووسیا لە نێوان ساڵانی ٢٠٠٨ بۆ ٢٠١٢ و وەک سەرۆکوەزیرانی ڕووسیا لە نێوان ساڵانی ٢٠١٢ بۆ ٢٠٢٠ خزمەتی کردووە. مێدڤێدێڤ لە هەڵبژاردنەکانی ساڵی ٢٠٠٨ بە سەرۆک هەڵبژێردرا. ئەو بە لیبڕاڵتر لە ڤلادیمێر پوتینی پێشووی سەیر دەکرا. کارنامەی سەرەکی مێدڤێدێڤ وەک سەرۆک، بەرنامەیەکی بەرفراوانی مۆدێرنیزاسیۆن بوو، کە ئامانجی مۆدێرنکردنی ئابووری و کۆمەڵگەی ڕووسیا بوو، و کەمکردنەوەی پشتبەستنی وڵاتەکە بوو بە نەوت و گاز. لە سەردەمی مێدڤێدێڤدا، پەیماننامەی کەمکردنەوەی چەکی ئەتۆمی نوێی START لەلایەن ڕووسیا و ئەمریکاوە واژۆکرا، ڕووسیا لە جەنگی ڕووسیا و جۆرجیادا سەرکەوتوو بوو، و لە پاشەکشەی گەورە ڕزگاری بوو. هەروەها مێدڤێدێڤ هەڵمەتێکی دژە گەندەڵی دەستپێکرد، سەرەڕای ئەوەی دواتر خۆی بە گەندەڵی تۆمەتبار کرا.
یەک خول لە پۆستەکەیدا بووە و دوای هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ساڵی ٢٠١٢ پوتین شوێنی گرتەوە. پاشان مێدڤێدێڤ لەلایەن پوتینەوە وەک سەرۆک وەزیران دەستنیشانکرا. لە ١٥ی ١ی ٢٠٢٠ لەگەڵ هەموو کابینەی حکوومەت دەستی لەکارکێشایەوە بۆ ئەوەی ڕێگە بە پوتین بدات گۆڕانکاری دەستوری بەرفراوان بکات؛ لە ١٦ی ١ی ٢٠٢٠ میخائیل میشوستین شوێنی گرتەوە. لە هەمان ڕۆژدا پوتین مێدڤێدێڤی بۆ پۆستی نوێی جێگری سەرۆکی ئەنجوومەنی ئاسایش دەستنیشان کرد.
|
جێگری سەرۆکی ئەنجوومەنی ئاسایش ماوەی کارکردن: لە ١٦ی ١ی ٢٠٢٠ـەوە |
|
|
سەرکردەی ڕووسیای یەکگرتوو ماوەی کارکردن: لە ٣٠ی ئایاری ٢٠١٢ـەوە |
|
|
سەرۆکی ئەنجوومەنی وەزیرانی دەوڵەت لە ماوەی: ١٨ی تەممووزی ٢٠١٢ – ١٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠ |
|
|
سەرۆک وەزیرانی ڕووسیا لە ماوەی: ٨ی ئایاری ٢٠١٢ – ١٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠ |
|
| سەرۆک | ڤلادیمێر پوتین |
|
سەرۆکی ڕووسیا لە ماوەی: لە ٧ی ئایاری ٢٠٠٨ – ٧ی ئایاری ٢٠١٢ |
|
| سەرۆک وەزیران | ڤلادیمێر پوتین |
| پێشتر | ڤلادیمێر پوتین |
| دواتر | ڤلادیمێر پوتین |
|
جێگری یەکەمی سەرۆکوەزیرانی ڕووسیا لە ماوەی: لە ١٤ی تشرینی دووەمی ٢٠٠٥ – ١٢ی ئایاری ٢٠٠٨ بە هاوبەش لەگەڵ سێرگی ئیڤانۆڤ |
|
| سەرۆک وەزیران | میخائیل فرادکۆڤ ڤیکتۆر زوبکۆڤ |
| پێشتر | میخائیل کاسیانۆڤ |
| دواتر | ڤیکتۆر زوبکۆڤ ئیگۆر شوڤالۆڤ |
|
جێگری یەکەمی سەرۆکوەزیرانی ڕووسیا لە ماوەی: لە ١٤ی تشرینی دووەمی ٢٠٠٥ – ١٢ی ئایاری ٢٠٠٨ بە هاوبەش لەگەڵ سێرگی ئیڤانۆڤ |
|
| سەرۆک وەزیران | میخائیل فرادکۆڤ ڤیکتۆر زوبکۆڤ |
| پێشتر | میخائیل کاسیانۆڤ |
| دواتر | ڤیکتۆر زوبکۆڤ ئیگۆر شوڤالۆڤ |
|
سەرۆکی ئەرکانی کرێملین لە ماوەی: لە ٣٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٣ – ١٤ی تشرینی دووەمی ٢٠٠٥ |
|
| سەرۆک | ڤلادیمێر پوتین |
| پێشووتر | ئەلێکساندەر ڤۆلۆشین |
| دواتر | سێرگی سۆبیانین |
| زانیاریی کەسی |
|
| ناو | دیمیتری ئاناتۆلیڤیچ مێدڤێدێڤ |
| لەدایک بوون |
١٤ی ئەیلوولی ١٩٦٥ لینینگراد، یەکێتیی سۆڤیەت (سانت پترسبۆرگی ئێستا) |
| حیزبی سیاسی | یەکگرتووی ڕووسیا (لە ٢٠١٢ـەوە) |
| هاوسەر | سڤێتلانا لینیک |
| منداڵان | یەک |
| خوێندن | زانکۆی لینینگراد |
| واژۆ |  |
| خزمەتی سەربازی |
|
| وڵات | ڕووسیا |
| لق/خزمەتگوزاری | هێزە چەکدارەکانی ڕووسیا |
| ساڵانی خزمەت | ٢٠٠٨-٢٠١٢ |
| پلە |
|
ژیان
دیمیتری مێدڤێدێڤ لە ١٤ی ئەیلوولی ١٩٦٥ لە شاری لینینگراد لە یەکێتیی سۆڤیەت لەدایکبووە. باوکی، ئاناتۆلی ئافاناسێڤیچ مێدڤێدێڤ، ئەندازیاری کیمیایی بووە و لە پەیمانگای تەکنەلۆژیای ویلایەتی لینینگراد وانەبێژ بووە. دیمیتری تاکە منداڵی دایک و باوکی بوو. مێدڤێدێڤەکان لەو کاتەدا وەک بنەماڵەیەکی ڕووناکبیری سۆڤیەت سەیر دەکران و ڕەگ و ڕیشەی خێزانەکەی دەگەڕێنێتەوە بۆ ناوچەی بێلگۆرۆد.
ژیانی سیاسی
لە مانگی حوزەیرانی ساڵی ١٩٩٦، ڤلادیمێر پوتین مێدڤێدێڤ دەخاتە ناو ئیدارەی سەرۆکایەتی ڕووسیا. دوای سێ ساڵ لە ١٦ی ئابی ١٩٩٩ پوتین دەبێت بە سەرۆکوەزیرانی ڕووسیا. دوای سێ مانگ، لە تشرینی دووەمی ساڵی ١٩٩٩، مێدڤێدێڤ بوو بە یەکێک لەو چەند کەسێک لە سانت پترسبۆرگەوە کە لەلایەن ڤلادیمێر پوتینەوە هێنرانە پۆستە باڵاکانی حکوومەت لە مۆسکۆ. لە ٣١ی کانوونی دووەمدا وەک جێگری سەرۆکی ستافی سەرۆکایەتی دەستنیشانکرا، بووە یەکێک لە سیاسەتمەدارە نزیکەکان لە پوتین. لە ١٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٠، دیمیتری مێدڤێدێڤ بە فەرمانی واژۆکراوی ڤلادیمێر پوتین، پلەی یەکەمی ئەندامی ئەنجوومەنی دەوڵەتی چالاکی لە فیدراسیۆنی ڕووسیا (بەرزترین پلەی خزمەتگوزاری مەدەنی فیدراڵی) پێ درا. لە هەڵبژاردنەکانی سەرۆکایەتی ساڵی ٢٠٠٠دا، بەڕێوەبەری هەڵمەتی هەڵبژاردنی پوتین بووە کە تێیدا پوتین بە ٥٢%ی دەنگەکان سەرکەوتوو بوو. پوتین وەک سەرۆک کۆمار هەڵمەتێکی دژی ئۆلیگارشی گەندەڵ و خراپ بەڕێوەبردنی ئابووری دەستپێکرد. لە ساڵی ٢٠٠٠ لەگەڵ ئەلێکسی میلەر مێدڤێدێڤی وەک سەرۆکی دەستەی بەڕێوەبەری کۆمپانیای غازی گازپرۆم دەستنیشان کرد. مێدڤێدێڤ کۆتایی بە خۆدزینەوە لە باج و زەوتکردنی سەروەت و سامانی بەرفراوان لەلایەن بەڕێوەبەرایەتی گەندەڵی پێشووەوە هێنا. پاشان مێدڤێدێڤ لە ساڵی ٢٠٠١ تا ٢٠٠٨ وەک جێگری سەرۆک و سەرۆک کاری کردووە لە کۆمپانیاکە. لەو ماوەدا مێدڤێدێڤ سەرپەرشتی دانوستانەکانی ڕووسیای لەگەڵ ئۆکرانیا و بێلاڕوس کرد لە کاتی ناکۆکییەکانی نرخی غاز.
لە تشرینی یەکەمی ٢٠٠٣ مێدڤێدێڤ جێگەی ئەلێکساندەر ڤۆلۆشینی گرتەوە وەک سەرۆکی ئەرکانی سەرۆکایەتی. لە تشرینی دووەمی ساڵی ٢٠٠٥ مێدڤێدێڤ وەک جێگری یەکەمی سەرۆکوەزیرانی ڕووسیا دەستنیشان کرا. بە تایبەتی کرایە بەرپرسیار لە جێبەجێکردنی پڕۆژە یەکەمایەتییە نیشتمانییەکان کە گرنگی بە باشترکردنی تەندروستیی گشتی، پەروەردە، نیشتەجێبوون و کشتوکاڵ دەدەن. بەرنامەکە زیادبوونی کرێی لە بواری چاودێریی تەندروستی و پەروەردە و دروستکردنی شوقەی نوێدا بەخۆیەوە بینی.
کاندیدی سەرۆکایەتی کۆمار
دوای دەستنیشانکردنی وەک جێگری یەکەمی سەرۆکوەزیران، زۆرێک لە چاودێرانی سیاسی دەستیان کرد بە سەیرکردنی مێدڤێدێڤ وەک کاندیدێکی ئەگەری بۆ هەڵبژاردنەکانی سەرۆکایەتی ساڵی ٢٠٠٨، هەرچەندە چاودێرانی ڕۆژاوایی پێیان وابوو مێدڤێدێڤ زۆر لیبڕاڵە و پوتین پشتی پێ نابەستێت و زیاتر پێشبینیان دەکرد کاندیدی سەرۆکایەتی بەرپرسانی ئاسایش و سەربازی بن کە زۆربەیان لە سەردەمی سەرۆکایەتی پوتیندا بۆ پۆستی باڵا دەستنیشانکراون. سیلۆڤیک سێرگی ئیڤانۆڤ و کارگێڕ-پسپۆڕ ڤیکتۆر زوبکۆڤ وەک بەهێزترین کاندید سەیر دەکران.
زۆرێک لە چاودێران سەریان سوڕما کاتێک لە ١٠ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٧ پوتین مێدڤێدێڤی وەک جێنشینی پەسەندکراوی خۆی ناساند. پارتی ڕووسیای یەکگرتوو لە ١٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٧ کۆنگرەی حیزبەکەی بەست کە بە دەنگدانی نهێنی نوێنەران، مێدڤێدێڤ بە فەرمی وەک کاندیدی هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ساڵی ٢٠٠٨ دانرا. دواتر بە فەرمی مێدڤێدێڤ کاندیدبوونی خۆی ڕایگەیاند و دەستی لە پۆستی سەرۆکی کۆمپانیای گازپرۆم کشاندەوە.
سەرکەوتنی هەڵبژاردن
مێدڤێدێڤ لە ٢ی ئازاری ٢٠٠٨ بە سەرۆکی ڕووسیا هەڵبژێردرا، ئەنجامی کۆتایی هەڵبژاردنەکان بە ڕێژەی زیاتر لە ٧٠%ی دەنگەکان بوو و بە ڕێژەی بەشداریکردنی ٦٩.٧٨%ی دەنگدەران.
سەرۆکایەتی
لە ٧ی ئایاری ٢٠٠٨، دیمیتری مێدڤێدێڤ لە مەراسیمێکدا کە لە کۆشکی گەورەی کرێملین بەڕێوەچوو، وەک سێیەم سەرۆکی فیدراسیۆنی ڕووسیا سوێندی خوارد. لە ٨ی ئایاری ٢٠٠٨، دیمیتری مێدڤێدێڤ، پوتینی وەک سەرۆک وەزیرانی ڕووسیا دەستنیشان کرد وەک ئەوەی لە کاتی بانگەشەی هەڵبژاردنەکانیدا بەڵێنی دابوو. کاندیدکردنەکە لەلایەن دۆمای دەوڵەتەوە بە زۆرینەی ڕوونی ٣٩٢-٥٦ پەسەندکرا، تەنها نوێنەرانی پارتی کۆمۆنیستی فیدراسیۆنی ڕووسیا دەنگیان بە دژی دا. ١٢ی ئایاری ٢٠٠٨، پوتین لیستی ناوەکانی کابینە نوێیەکەی پێشنیار کرد کە مێدڤێدێڤ پەسەندی کرد. زۆربەی کارمەندەکان لە ماوەی سەرۆکایەتی سەرەتایی پوتین وەک خۆیان مانەوە بەڵام چەندین گۆڕانکاری باڵا ڕوویدا بەتایبەت لە وەزیری داد و لاوان.
لە ماوەی سەرۆکایەتیدا، مێدڤێدێڤ لە شوێنی سێرگی سۆبیانین و سێرگی ناریشکین وەک سەرۆکی ئیدارەی وڵاتەکەی گۆڕی. سەرۆکی دەزگای ئاسایشی فیدراڵی نیکۆلای پاتروشێڤ لە شوێنی ئەلێکساندەر بۆرتنیکۆڤ جێگیرکرا. ئارکادی دڤۆرکۆڤیچ، ڕاوێژکاری ئابووری مێدڤێدێڤ و هاوپەیمانی ڕۆژنامەوانییەکەی ناتالیا تیماکۆڤا بوونە بەشێک لە تیمی سەرەکی سەرۆک. هاوپۆلە کۆنەکەی مێدڤێدێڤ لە ساڵانی خوێندکارییەوە، کۆنستنتین چویچێنکۆ، بوو بە یاریدەدەری کەسی. هەر لە سەرەتای دەسەڵاتی مێدڤێدێڤەوە، سروشتی سەرۆکایەتییەکەی و پەیوەندییەکەی لەگەڵ پوتین کەوتە ژێر قسە و باسێکی بەرچاوی میدیاکانەوە. لە دۆخێکی ناوازە لە مێژووی سیاسی فیدراسیۆنی ڕووسیادا، سەرۆک کۆماری بەهێز لە ڕووی دەستوورییەوە کەوتبووە ژێرەوەی کەسایەتییەکی گرنگی سەرۆک وەزیران کە پوتین بوو، بەمەش پوتین جارێکی تر وەک بەناوبانگترین سیاسەتمەداری وڵاتەکە مایەوە. لە ساڵی یەکەمی سەرۆکایەتی مێدڤێدێڤدا، دوو ڕووداوی دەرەکی کە هەڕەشەیان لە ڕووسیا دەکرد- قەیرانی دارایی کۆتاییەکانی ٢٠٠٠ و شەڕی ئۆسیتیای باشوور لە ساڵی ٢٠٠٨- پلانەکانی پوتینیان گۆڕی و بووە هۆی ئەوەی کە پوتین ڕۆڵێکی بەهێزتر لە سیاسەتی ڕووسیادا دەستپێبکاتەوە.
هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ساڵی ٢٠١٢
لە ٢٤ی ئەیلولی ٢٠١١ لەکاتی قسەکردنی لە کۆنگرەی پارتەکانی ڕوسیای یەکگرتوو، مێدڤێدێڤ پێشنیاری ڤلادیمێر پوتینی کرد وەک کاندیدی سەرۆکایەتی پارتەکە و ئاشکرای کرد کە ئەو دوو کەسە لە مێژە ڕێککەوتنێکیان کردووە بۆ ئەوەی پوتین لە ساڵی ٢٠١٢دا بگەڕێتەوە بۆ پۆستی سەرۆکایەتی، ئەمەش دوای ئەوەی نەیتوانی بۆ سێ جار لەسەر یەک ببێتە سەرۆک بەهۆی دەستوورەوە.
لە ٢٢ی کانوونی دووەمی ٢٠١١، لە دوایین وتاری دۆخی نەتەوەدا لە مۆسکۆ، مێدڤێدێڤ داوای چاکسازییەکی گشتگیری لە سیستەمی سیاسی ڕووسیادا کرد -لەوانەش گەڕاندنەوەی هەڵبژاردنی پارێزگارەکانی ناوچەکە و ڕێگەدان بە هەڵبژاردنی نیوەی کورسییەکانی دۆمای دەوڵەت کە ڕاستەوخۆ لە ناوچەکاندا هەڵبژێردرێن. لە ٧ی ئایاردا، لە دوایین ڕۆژی سەرۆکایەتیدا، مێدڤێدێڤ دوا بەڵگەنامەکانی وەک سەرۆکی دەوڵەت واژۆ کرد: لە بواری کۆمەڵگەی مەدەنی، پاراستنی مافەکانی مرۆڤ و مۆدێرنیزاسیۆن. ئەو لیستی ڕێنماییەکانی بە ئەنجامی کۆبوونەوەی لەگەڵ ئەنجوومەنی سەرۆکایەتی کۆماری تایبەت بە کۆمەڵگەی مەدەنی و مافەکانی مرۆڤ پەسەند کرد. هەروەها مێدڤێدێڤ بە فەرمانێکی "بەرنامەی سەرۆکایەتی بۆ بەرزکردنەوەی تواناکانی ئەندازیاران بۆ ساڵانی ٢٠١٢-٢٠١٤" بۆ مۆدێرنکردن و پەرەپێدانی تەکنەلۆژیای ئابووری ڕووسیا پەسەند کرد.
سەرۆک وەزیران
وەرزی یەکەم
کابینەی یەکەمی دیمیتری مێدڤێدێڤ
لە ٧ی ئایاری ٢٠١٢، هەمان ڕۆژ کە وازی لە سەرۆکایەتی ڕووسیا هێنا، دیمیتری مێدڤێدێڤ لەلایەن سەرۆک ڤلادیمێر پوتین بۆ پۆستی سەرۆکوەزیرانی ڕووسیا کاندید کرا. لە ٨ی ئایاری ٢٠١٢، دۆمای دەوڵەتی فیدراسیۆنی ڕووسیا دەنگی لەسەر ئەو کاندیدکردنە دا کە لەلایەن سەرۆکی نوێ پێشکەشکرابوو، کاندیدکردنی مێدڤێدێڤ بۆ پۆستی سەرۆکوەزیران لەلایەن دومای دەوڵەتەوە بە دەنگی ٢٩٩-١٤٤ پەسەندکرا.
ساڵی یەکەم
مێدڤێدێڤ لە ٨ی ئایاری ٢٠١٢ وەک سەرۆکوەزیرانی ڕووسیا دەستبەکاربوو. لە ١٩ی ئایاری ٢٠١٢، دیمیتری مێدڤێدێڤ بەشداری لە لوتکەی گرووپی هەشت لە کامپ دەیڤد، لە ئەمریکا کرد، جێگەی سەرۆک پوتین گرتەوە کە بڕیاریدا نوێنەرایەتی ڕووسیا لە لوتکەکەدا نەکات. مێدڤێدێڤ یەکەم سەرۆک وەزیران بوو کە نوێنەرایەتی ڕووسیای کرد لە کۆبوونەوەی گرووپی هەشتدا. لە ٢١ی ئایاری ٢٠١٢ کابینەکەی دەستنیشانکرا و لەلایەن سەرۆک کۆمارەوە پەسەندکرا.
کریمیا
لە دوای شۆڕشی ئۆکرانیا لە ساڵی ٢٠١٤دا ڕووسیا نیمچە دوورگەی کریمیای گرتەوە. لە ٣١ی ئازاری ٢٠١٤، مێدڤێدێڤ سەردانی کریمیای کرد دوای ئەوەی نیمچە دوورگەکە لە ١٨ی ئازاردا بوو بە بەشێک لە ڕووسیا. لە میانی سەردانەکەیدا پێکهێنانی وەزارەتی فیدراڵی بۆ کاروباری کریمیا ڕاگەیاند.
خولی دووەم
لە ٧ی ئایاری ٢٠١٨، دیمیتری مێدڤێدێڤ لەلایەن ڤلادیمێر پوتین بۆ خولێکی دیکە وەک سەرۆک وەزیران کاندید کرا. لە ٨ی ئایاردا، مێدڤێدێڤ لەلایەن دومای دەوڵەتەوە وەک سەرۆکوەزیران پشتڕاستکرایەوە. کە دوای ماوەیەکی کەم لە خولی دووەم، تووشی کۆمەڵێکی زۆر خۆپێشاندان بوویەوە بەهۆی تۆمەتی گەندەڵی و داوا کرا دەستلەکاربکێشێتەوە.
دەستلەکارکێشانەوە
مێدڤێدێڤ لەگەڵ تەواوی کابینەکەی لە ١٥ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠ دەستی لەکارکێشایەوە، دوای ئەوەی پوتین وتاری سەرۆکایەتی پێشکەش بە ئەنجوومەنی فیدراڵی کرد، کە تێیدا چەندین هەموارکردنەوەی دەستووری پێشنیار کرد. مێدڤێدێڤ ڕایگەیاند کە دەست لەکار دەکێشێتەوە بۆ ئەوەی ڕێگە بە سەرۆک پوتین بدات ئەو گۆڕانکارییە دەستورییە بەرچاوانە بکات کە پوتین پێشنیاری کردووە سەبارەت بە گواستنەوەی دەسەڵات لە پۆستی سەرۆکایەتی و دەسەڵاتی زۆرینە و ڕەها دەدات بە سەرۆکی وڵات لەجێی سەرۆک وەزیران. لەدوای ئەوە پوتین پێشنیاری کرد کە مێدڤێدێڤ پۆستی جێگری سەرۆکی ئەنجوومەنی ئاسایش وەربگرێت. لە ١٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠، مێدڤێدێڤ بۆ پۆستی جێگری سەرۆکی ئەنجوومەنی ئاسایشی ڕووسیا دەستنیشانکرا.
ژیانی تایبەت
مێدڤێدێڤ خێزاندارە و کوڕێکی هەیە بە ناوی ئیلیا دیمیتریڤیچ مێدڤێدێڤ. هاوسەرەکەی، سڤێتلانا ڤلادیمیرۆڤنا مێدڤێدێڤا، هەم هاوڕێی منداڵی بووە و هەم خۆشەویستی قوتابخانە بووە. دوای چەند ساڵێک لە دەرچوونیان لە قۆناغی ناوەندی لە ساڵی ١٩٨٢ هاوسەرگیریان کردووە.
مێدڤێدێڤ کەسێکی وەرزشییە و حەزی بە مەلەکردن و ڕاکردن و یاریی شەتڕەنج و یۆگا هەیە. لەنێو خولیاکانیدا خوێندنەوەی بەرهەمەکانی میخائیل بولگاکۆڤە و هەروەها هەواداری زنجیرەی هاری پۆتەرە. جگە لە ڕووسی زمانی ئینگلیزیش دەزانێت.
